circa, circum, circus, circulus

Szczepko

circa, circum, circus, circulus - wszystkie te łacińskie słowa wiążą się z określeniami związanymi z kołem, byciem "naokoło", "kolistym", tak jak "circa" - czyli "naokoło", "w okolicy", czy "circum" jako człon wyrazów odnoszących się do "kolistego" znaczenia, lub "circus" jako okrągły plac zawodów i walk, cyrk.
Pięknie widać, jak wielki wpływ ten łaciński źródłosłów miał na język polski.
Mówimy "circa", gdy chcemy powiedzieć "mniej więcej" (naokoło, w przybliżeniu). Mamy cyrk od łacińskiego circusa. Matematycy używają cyrkla do wzynaczania okręgów. Powietrze w pomieszczeniach przemieszcza się, a my stwierdzamy, że następuje jego "cyrkulacja", czyli "krążenie". W dawnych urzędach mieliśmy cyrkularz, czyli okólnik. W starym zaborze rosyjskim mieliśmy cyrkuły - czyli okręgi miasta, komisariaty carskiej policji. Gdy ktoś jest gruby można żartobliwie powiedzieć o jego obwodzie w pasie - cyrkumferencja.
Istny cyrk! Nawet geolodzy, gdy chcą określić półkolistą dolinę wyżłobioną przez lodowiec mówią "cyrk"!