| |
  |
|
| waść, waszmość |
<-Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat-> |
| Autor |
Wiadomość
|
|
Szczepko
|
 Wysłany: Pon 12:44, 15 Sty 2007 Temat postu: waść, waszmość |
|
|
Ojciec Założyciel
Dołączył: 02 Paź 2006
Posty: 508
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 3 razy
Skąd: Saska Kępa
|
Zastanawiałem się, skąd w staropolszczyźnie te zwroty grzecznościowe: waść, waszmość, waćpan, waćpanna itd. Nie mam źródeł, by potwierdzić swoje przypuszczenia. Jednak sądzę, że mogły się one wziąć ze skrótów typu epistolograficznego, takich jak współcześnie: SZ.P. (Szanowny Pan).
Waszmość - może być skrótem od Wasza Wielmożność lub Wasza Miłość
Waść - tym samym, co wyżej, jednak mocniej jeszcze skróconym
Jak jednak podejść do słów: waćpan, czy waćpanna?
Co tym myślicie? Sam nie wiem, czy to w ogóle dobry kierunek myślenia...
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
 |
|
|
 |
|
Raen
|
| Wysłany: Pon 13:58, 15 Sty 2007 Temat postu: |
|
|
Dołączył: 04 Gru 2006
Posty: 158
Przeczytał: 0 tematów
Skąd: Konin
|
Doszukałam się podobnych skrótów jak Twoje Szczepko.
waćpani - waszmość pani
waćpanna - waszmość panna
waćpan - waszmość pan
Skrót od skrótu jednym słowem  Lenistwo górą 
Pozdrawiam.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
Gal Rusin
|
| Wysłany: Wto 0:43, 16 Sty 2007 Temat postu: |
|
|
Dołączył: 05 Paź 2006
Posty: 178
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 2 razy
Skąd: Grochów
|
Oboje podążacie jedynie słusznym torem. A dla lepszej zabawy dodam jeszcze kolejne formy grzecznościowe: acan, acani, aśćka.
Nie byłbym sobą, gdybym nie zastrzegł - waszmościowali sobie wszyscy - znajomi i nieznajomi, rodzina, nawet ojciec synowi i syn ojcu. Oczywiście inaczej zwracano się do kleru, książąt i króla. Na "ty" mówiono tylko (oczywiście mowa o stanie szlacheckim) straceńcowi. Kat wyrażał w ten sposób równość wobec Boga. Hodie tibi, cras mihi.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
Raen
|
| Wysłany: Wto 1:52, 16 Sty 2007 Temat postu: |
|
|
Dołączył: 04 Gru 2006
Posty: 158
Przeczytał: 0 tematów
Skąd: Konin
|
| Gal Rusin napisał: |
| acan, acani, aśćka |
To są dopiero skróty , żeby było ciekawiej na stronce PWN znalazłam jeszcze kilka.
"asan, aspan, acan, acpan, aćpan, waćpan, waśćpan, waszmość pan z wasza miłość pan
asani, acani, waćpani z waszmość pani
asanna, waćpanna z waszmość panna
asandziej z waszmość pan dobrodziej"
A to znalazłam w odniesieniu do słowa 'miłość'
| Kod: |
| Rzeczownik „miłość” poświadczony w tekstach z XIV i XV wieku miał znaczenie ‘litość, miłosierdzie’, które równolegle występowało do sensu ‘łaskawość, łaska, przychylność’ (XIV-XVI wiek). Stąd też wzięły się w polszczyźnie zwroty grzecznościowe, które z czasem przekształciły się (na wskutek procesów fonetycznych) w formy krótsze, np. Miłość → Mość; Wasza Miłość → Waszmość i Waszeć → Waść → Aść; Waszmość Dobrodziej → Asindziej; Waszmość Dobrodziejka → Asińdźka, Aśćka; Waszmość Pan → Waspan → Aspan → Acan. Zmiany te następowały głównie w XVI wieku, a w okresie późniejszym funkcjonowały już w postaciach zleksykalizowanych, tzn. bez odniesienia do wyrazu „miłość” (por. K. Długosz-Kurczabowa „Nowy słownik etymologiczny języka polskiego”). |
Pozdrawiam.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
| Powrót do góry |
|
|
|
|
|
|
|
Strona 1 z 1 |
|
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
|
|
|
|
